KATARAKT NEDİR? KATARAKT AMELİYATI NASIL YAPILIR?

KATARAKT NEDİR?

Katarakt gözümüzün içinde bulunan doğal lensin saydamlığını kaybetmesidir. Göze giren ışık lens tarafından kırılıma uğrayarak gözümüzün arka kısmında bulunan retina üzerine odaklanır. Lens saydamlığını kaybettiğinde ışık geçirgenliği bozulacağı için kişinin görme seviyesi azalır. Kataraktın yoğunluğu arttıkça görme daha da azalır. 

KATARAKT NEDENLERİ NELERDİR? 

Kataraktın en sık nedeni yaşlanmadır. İnsanlar yaşlandıkça lensin su içeriği azalır ve lens yavaş yavaş saydamlığını kaybetmeye başlar. Buna senil katarakt ya da yaşlanmaya bağlı katarakt adı verilmektedir.

Bir diğer katarakt nedeni ise başka hastalıklara ikincil olarak ortaya çıkan kataraktlardır. Bir göz içi iltihaplanması olan üveit, diyabet (şeker hastalığı), göze gelen darbeler, kortizol içeren göz damlaları ve ağızdan alınan ilaçlar katarakt nedeni olabilmektedir.

Üçüncü bir grup katarakt ise doğuştan gelen kataraktlardır. Bunlara konjenital katarakt adı da verilmektedir. Bazen doğum esnasında, bazen de hayatın ilk aylarında ve yıllarında katarakt ortaya çıkabilmektedir.

KATARAKT AMELİYATI NASIL YAPILIR?

Kataraktın kesin tedavisi ameliyattır. Ameliyat dışında başka bir tedavisi bulunmamaktadır. Katarakt ameliyatında saydamlığını kaybetmiş olan lens göz dışına alınır. Yerine yapay mercekler yerleştirilir. 

Katarakt ameliyatı genellikle topikal aneztezi altında yapılır. Yani göze damlatılan bir damla ile anestezi sağlanır. Ameliyatın süresi tecrübeli bir doktorun elinde yaklaşık 10-15 dakika sürmektedir. Ameliyatta hasta ağrı hissetmez. Çok nadiren katarakt bazen genel anestezi altında hasta uyutularak ta yapılabilir.

KATARAKT AMELİYATI FİYATLARI NASILDIR?

Katarakt ameliyatı fiyatları ameliyatın yapıldığı hastane, ameliyatı yapan hekim ve başta mercekler olmak üzere ameliyatta kullanılacak malzemelere göre ciddi değişiklikler gösterebilmektedir. Bu nedenle burada kesin bir ücret belirtilmesi uygun olmayacaktır. Bununla birlikte hastanın gözüne ait bazı faktörler de katarakt ameliyatı fiyatı üzerinde etkili olabilmektedir. 

KATARAKT AMELİYATI NE KADAR SÜRER?

Katarakt ameliyatı tecrübeli bir göz doktorunun elinde yaklaşık 10-15 dakika kadar sürmektedir. Ancak doktorun tecrübesi azaldıkça 1 saat ve hatta onu da aşabilen sürelerde katarakt ameliyatı sürebilmektedir. Katarakt ameliyatlarında ameliyat süresi ile ameliyatta komplikasyonlarla karşılaşma riski arasında ilişki vardır. Ameliyat süresi uzadıkça komplikasyon riski de artmaktadır.

KATARAKT AMELİYATI NASIL YAPILIR?

Katarakt ameliyatı genellikle hasta uyutulmadan yapılır. Göze 1-2 damla uyuşturucu damla damlatılır ve gözün kornea tabakası  uyuşturulur.  Daha sonra genellikle 3 adet kesi ile göz içine cerrahi bıçaklarla girilir. Bu cerrahi bıçaklar çok ince ve küçük bıçaklardır. Bu kesilerden biri 2.2 mm diğerleri ise 0,5 mm'den daha küçük kesilerdir. Daha sonra göz içinde rahat çalışabilmek için viskoelastik madde adı verilen jel kıvamında bir madde verilir. Lensin ön kapsülü adı verilen ince zar soyulur. Daha sonra fako cihazının ucu ile lensin iç kısmındaki katarakt haline gelmiş kısım alınır ve açığa çıkan boşluğa yapay göz içi lensleri yerleştirilir. 

KATARAKT AMELİYATI GECİKİRSE NE OLUR?

Katarakt ameliyatı geciktirilirse kataraktın yoğunluğu artar. Bu da kişinin daha az görmesine neden olur. Bunun yanında sert kataraktlarda ameliyatta komplikasyon adı verilen istenmeyen durumlarla karşılaşılma riski artar. Bu nedenlerle günümüzün modern katarakt cerrahisi yönteminde katarakt kişinin görme seviyesini etkilediği zaman ameliyat yapılmalı ve çok ilerlemesini beklemeden ameliyat olmak gerekmektedir. 

KATARAKT AMELİYATI RİSKLERİ NELERDİR? 

Katarakt ameliyatı riskli midir? Evet, risklidir! Katarakt ameliyatının bir çok riski vardır. Bu riskler çok hafiften çok ağıra kadar değişmektedir. Ameliyat esnasındaki risklerin büyük kısmı deneyimli bir cerrahın elinde minimum seviyeye iner. Tersine tecrübesiz bir cerrahın elinde riskleri çok artar. Ameliyat esnasında gözün diğer dokuları zarar görebilir. Kataraktlı lens alınmaya çalışılırken lens gözün arka kısmına düşebilir. Eğer böyle bir durum olursa vitrektomi adı verilen ameliyatın yapılması gerekmektedir. Vitrektomi ameliyatı göz bilimi içinde ayrıca uzmanlık gerektiren bir alandır. Lensin gözün arka kısmında düştüğü durumlarda vitrektomi ameliyatı cerrahın yetkinliğine ya da tercihine göre aynı seansta ya da daha sonra ikinci bir ameliyatla yapışabilmektedir. 

İkinci bir önemli risk enfeksiyondur. Katarakt ameliyatı sonrasında göz içinde enfeksiyon oluşması durumuna 'endoftalmi' adı verilmektedir. Endoftalmi son derece ciddi bir durumdur. Ağır görme kaybı ile sonuçlanabilmektedir. Endoftalmi ameliyat esnasında steril malzeme kullanılmamasından ya da ameliyat sonrasında hastanın damlalarını kullanmamasından veya hijyenik kurallara dikkat edilmemesinden kaynaklanabilir. Bu nedenle katarakt ameliyatının sterilizasyona azami dikkat edilen ortamlarda yapılması son derece önemlidir.

KATARAKT AMELİYATI SONRASI NE YAPILIR?

Katarakt ameliyatı sonrasında hasta eve gözü kapalı olarak gider. Evde 2 saat sonra gözünü açar. Göz damlalarını damlatmaya başlar. Katarakt ameliyatından sonra 20-30 gün damla damlatılır. Genellikle 3-4 damla reçete edilir. Bu damlalar ilk günlerde daha sık, sonra ise daha seyrek damlatılır. Ameliyattan sonra 10-15 gün havası ve ortamı temiz olan yerlerde bulanmak ve hijyenik şartlara uymak önemlidir. 

LAZERLE KATARAKT AMELİYATI NASIL YAPILIR?

Halk arasında günümüzde uygulanan fako cerrahisine 'lazerle göz ameliyatı' adı da verilmektedir. Ancak fako yönteminde lazer teknolojisi kullanılmamaktadır. Fako yönteminde katarakt ultrasonik güz kullanılarak göz dışına alınır. Ancak günümüzde lazer teknolojisinin katarakt ameliyatında kullanım yeri de vardır. Bu amaçla femtosaniye lazer teknolojisi kullanılır. Bu yöntemde lens kapsülü lazerle sınırlanır ve lens lazerle parçalara ayırır. Ancak ne var ki bunlar yapıldıktan sonra yine aynı şekilde  fako yöntemindeki gibi devam eder. Lazer teknolojisinin kullanımı ameliyatı yaklaşık olarak 30 dakika kadar uzatır. Ayrıca maliyeti de çok önemli miktarda artırmaktadır. Bu nedenle katarakt ameliyatında femtosaniye lazer kullanımı kısıtlı olmuştur. 

KATARAKT AMELİYATI ZOR MUDUR?

Katarakt ameliyatı deneyimli ellerde zor bir ameliyat değildir. Ancak bu durum risklerinin olmadığı anlamına gelmemektedir. Ancak katarakt bekledikçe ameliyatın sorulu derecesi de artmaktadır. Bu nedenle günümüzün modern katarakt cerrahisinde katarakt çok ilerlemeden ameliyat yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

KATARAKT KÖRLÜK YAPAR MI?

Katarakt tedavi edilmediği takdirde ilerler ve körlük yapabilir. Katarakt az gelişmiş ülkelerde en sık körlük nedenidir. Gelişmiş ülkelerde katarakt ameliyatı imkanları ve sağlık hizmetine ulaşım daha kolay olduğundan dolayı katarakt körlüğe yol açmadan ameliyatla alınmaktadır.

Katarakt ameliyatı geciktirildiğinde katarakt yoğunluğu artar, kişinin görme seviyesi azalır ve ameliyatın riskleri de artar. Ameliyat geciktirildiğinde katarakt ayrıca göz tansiyonuna da neden olabilir.