VEP TESTİ

ELEKTROFİZYOLOJİ

VEP TESTİ NEDİR?

VEP testi bir kişinin görme seviyesinin ne kadar olduğu konusunda değerli bilgiler veren bir testtir. VEP kelimesi İngilizce 'Visual Evoked Potentials' teriminin baş harflerinden oluşmaktadır. Anlamı 'görsel uyarılmış potansiyeller' demektir.

VEP testi hasta ya bir ekrandaki desene bakarken ya da gözü önünde parlak bir ışık flaşı patlatılarak çekilir. Bu uyaranlar sonucunda beyindeki görme merkezinde ortaya çıkan yanıtlar kaydedilir. Ekrandaki desene bakarken yapılan VEP testine Patern VEP testi (PVEP), ışık flaşı patlatılarak yapılan teste ise Flaş VEP (FVEP) testi adı verilir.

PATERN VEP TESTİ

Patern VEP testindeki 'patern' kelimesi 'desen' anlamına gelir. Bu testte hasta yaklaşık 1 metre kadar önünde bulunan bir ekrandaki dama tahtası şeklinde siyah ve beyaz karelerden oluşan bir desene bakar. Desende sürekli olarak her saniye beyaz kareler siyah, siyah kareler ise beyaza dönüşür. Bu esnada kafanın arka bölgesine yerleştirilen elektrotlar yardımı ile hastanın görme merkezinde ortaya çıkan elektriksel yanıtlar kaydedilir.  Elde edilen yanıtların değerlendirilmesi ile hastanın görme derecesi hakkında bilgi sahibi olunur.

Patern VEP testi çok değerli bir testtir. Patern VEP testi ile görmeyi etkileyebilen herhangi bir sorunun kişinin görme yollarını ne kadar etkilediği konusunda değerli bilgiler elde edilir. Örneğin, Multiple Sclerosis (MS) gibi beyinde sinir hücreleri arasında iletimi yavaşlatan durumlarda MS hastalığının aktivitesi konusunda bilgi verir ve klinik bulgu vermeyen ama subklinik aktivite gösteren MS hastaları hakkında önemli bilgiler verir. Patern VEP testi ile medikolegal durumlarda ya da başka psikolojik süreçlerde hastanın görme durumu hakkında objektif bulgular elde edilir.

Bunun dışında patern VEP testi herhangi bir retina ya da optik sinir hastalığının tanısı, takibi ve tedavi değerlendirilmesinde kullanılmaktadır. 

Özellikle sağlık kurulu muayenelerinde rapor verilecek hastanın görme seviyesi konusunda objektif bilgi veren bir test olması dolayısıyla sık kullanılmaktadır.

FLAŞ VEP TESTİ

Flaş VEP testi hastanın gözü önünde bir ışık flaşı çakıldıktan sonra beyindeki görme merkezinde ortaya çıkan elektriksel yanıtın kafatası üzerine yerleştirilen elektrotlar yardımıyla kaydedilmesidir. Patern VEP testinin kaydedilmesi için hastanın bir desenin ortasında bulunan bir noktaya bakması gerekmektedir. Ancak hasta bir bebek ise ya da komada bir hasta ise bu durumda istemli olarak istenen noktaya bakması imkansızdır. İşte bu durumlarda flaş VEP testi hastanın görme seviyesi hakkında bilgi verir. Klinik kullanımı genellikle bu şekilde olsa da flaş VEP testinin kullanımı bu durumlarla sınırlı değildir. Flaş VEP testi herhangi bir retina ya da optik sinir hastalığının tanısı, takibi ve tedavisinin değerlendirilmesinde kullanılabilir.

MULTİFOKAL VEP TESTİ

Multifokal VEP testi henüz tandart klinik kullanıma girmemiş ve Uluslararsı Elektrofizyoloji Topluluğu tarafından standartları henüz ortaya konulamamış bir testtir. Multifokal VEP testinde amaç her bir retina bölgesinin uyarılması sonrasında beyinde ortaya çıkan elektriksel yanıtın değerlendirilmesidir. Günümüzde genellikle bilimsel amaçlarla kullanılmaktadır.