SARI NOKTA HASTALIĞI

RETİNA

SARI NOKTA HASTALIĞI NEDİR?

Sarı Nokta Hastalığı retinada sarı nokta diye bilinen bölgede dejeneratif değişikliklerin oluştuğu ciddi bir göz sorunudur. Yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan sarı nokta hastalığı ileri yaştaki birçok insanda kronik, ilerleyen ve geri dönüşümsüz olarak görme kaybına neden olan bir hastalıktır. Sarı nokta hastalığı gelişmiş ülkelerde 60 yaş üzerindeki en sık körlük nedenidir. 

SARI NOKTA HASTALIĞI RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Hastalığın genellikle 50 yaştan sonra ortaya çıkar ancak bazen daha genç insanları da etkileyebilir. Hastalıkta genetik özellikler, beslenme şekli, çevresel faktörler, uzun süre güneş ışığına maruz kalma, şişmanlık, sigara ve hipertansiyon etkin rol üstlenmektedir.

SARI NOKTA HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

70 yaş üstü popülasyonun yaklaşık yüzde 1/3’ünü etkileyen hastalık tamamen körlük yapmasa da kişinin yaşam kalitesini oldukça etkilemektedir. 

Yavaş ilerleyen hastalık, görmede bulanıklık, renklerde bozulma, bakılan alanın ortasında sis görülmesiyle ve çizgileri eğri ve çarpık görmeyle ortaya çıkıyor. 

Bu tür hastalar tek başına sokağa çıkamadıkları gibi baktığı noktayı göremedikleri için araba, bilgisayar ve telefon kullanamaz, televizyon izleyemezler. Yani karşısında duran bir kişinin yüzünü göremez ama kolunu bacağını görebilirler. Bazı işleri yapmada başkalarından yardım almak zorunda kalabilirler. Göremedikleri için okuyamaz ve yazamazlar.

SARI NOKTA HASTALIĞI TİPLERİ NELERDİR?

Hastalığın kuru ve yaş olmak üzere iki tipi bulunmaktadır. Kuru tip, bu tür hastaların %90‘ında görülür ve görme yavaş ve yıllar süren bir periyotta azalır. Bu hastalara tedavi olarak koruyucu, antioksidan haplar önerilir. Yaş tipi sarı nokta hastalığı ise kanamalı seyretmekte ve hızlı bir şekilde kişinin görmesinin kaybolmasına neden olabilmektedir.

Sarı nokta hastalığında yaş tipinin tehlikeli olup, hastalığın erken dönemde teşhis edilmesi için 50 yaşın üzerindeki kişilerde göz dibi muayenesi önemlidir.

TANI NASIL KONULUR?

Rutin göz muayenesinin yanı sıra, OCT (Optik Koherans Tomografisi) ve FFA (Retina Anjiopatisi) ile konur. Tetkikler tedavi kararında son derece etkilidir. Makula Dejeneresansı (Sarı Nokta Hastalığı), makulanın gözün keskin, merkezi ve renkli görmesinden sorumlu olan kısmının hastalığıdır. Genellikle iki gözü etkiler.

SARI NOKTA HASTALIĞI TEDAVİSİ

Tedavide amaç, mevcut görmenin korunması ve kısmen görmede artış sağlanmasıdır.

Göz İçi İlaç Enjeksiyonu: Yaş tipte kullanılan yöntemdir. Aylık kontrol sırasında eğer lezyonun hala aktif olduğu düşünülürse gerektikçe tekrar enjeksiyon yapılır. 

Fotodinamik Tedavi (PDT): Özel makula dejeneransı tipinde tercih edilir. Laser sonrası 48 saat süreyle güneş ışığı ve şiddetli ışıklardan kaçınılmalıdır. Tekrarlayan tedaviler gerekebilir. 

Laser fotokuaglasyon eskiden eldeki tek tedavi yöntemiydi. Diğer tedaviler gündeme geldikten sonra çok az kullanılıyor.​

Hastalığın kuru tipinde koruyucu amaçlı olarak A, C, E vitaminleri, çinko, selenyum, lutein, zeaksantin ve omega 3 kullanılmaktadır. Kuru tipte koruyucu tedavi, yaş tipte ise göz içine iğne tedavisi ve fotodinamik tedavi uygulanır. Koruyucu tedavide anti-oksidan A, C, E vitaminleri, lutein ve çinko kullanılır. Göz içine iğne tedavisi yöntemi damla ile uyuşturularak yapılır. Bu uygulama sırasında hasta herhangi bir ağrı hissetmez. Fotodinamik tedavide ise önce toplardamardan özel bileşimde ilaç verilerek, düşük şiddette bir lazer uygulanır. 

Yaşlılığa bağlı görme problemlerinde en önemli destek vitaminli yiyeceklerdir. Domates, havuç, kara lahana, ıspanak, kabak, portakal, avakado ve kivide bol miktarda yine de sağlıklı ve hareketli bir yaşam, sigara içilmemesi, omega3'den zengin Akdeniz diyeti, bol balık ve koyu yeşil sebzelerden zengin diyet alınması, hipertansiyon, diyabet gibi damar hastalıklarının iyi kontrol altına alınmış olması ve güneş ışınlarının zararlı etkilerinden korunması da dikkat edilmesi gereken noktalardır.